ขอ พระองค์ทรงพระเจริญ มีพระชนม์มายุยิ่งยืนนาน
ทรงเป็นพระมิ่งขวัญแก่ชาว ไทยตลอดไป
ด้วยเกล้าด้วยกระหม่อมขอเดชะ
ข้าพระ พุทธเจ้า ชาวเครือข่ายมูลนิธิสุขภาพตามหลักเศรษฐกิจพอเพียง
"เลิก สูบบุหรี่ เพื่อคนที่เรารัก เพื่อตัวเรา วันนี้วันดี วันของพ่อที่เรารัก ๕ พฤษภาคม ๒๕๕๓"
มูลนิธิสุขภาพตามหลักเศรษฐกิจพอเพียง
หมอเขียนเรื่องนี้ เพราะอยากเห็นสังคมไทยปลอดบุหรี่ ความฝันนี้เป็นไปได้ยาก แต่มีโอกาสเป็นไปได้ ทุกวันต้องรักษาคนไข้ที่ยากจนแต่ยังสูบบุหรี่อยู่? ท่านเสียค่าบุหรี่วันละเท่าไร อนาคตต้องเก็บเงินมารักษาโรคจากบุหรี่อีก คนไข้มักอ้างว่า เครียด ไม่มีทางออก สูบบุหรี่ช่วยได้? แท้จริงแล้วเรามีทางระบายความเครียดมากมาย โดยไม่ต้องอาศัยบุหรี่ นอกจากนี้ ในสังคมไทยเรายังพบเยาวชนรุ่นใหม่นิยมการสูบบุหรี่
ทำไมต้องมารณรงค์ให้เลิกสูบบุหรี่ ทุกท่านคงรู้ว่าบุหรี่มีโทษอย่างไร น่ากลัวอย่างไร หมอเคยเป็นหมอผ่าศพ เคยผ่าศพปอดคนที่สูบบุหรี่ เป็นทั้งถุงลมโป่งผอง เป็นทั้งมะเร็งปอด
ภาพ ปอดจากศพผู้ที่สูบบุหรี่
ท่านที่สูบบุหรี่ยังเสียบุคลิกภาพ มีลมหายใจที่เหม็น มีคราบบุหรี่ที่ฟัน เล็บและนิ้วเหลือง
ท่านผู้หญิงที่ สูบบุหรี่ระหว่างตั้งครรภ์ มีโอกาสแท้ง และลูกที่คลอดออกมาจะมีน้ำหนักตัวน้อย
ใน แต่ละปี รัฐต้องเสียค่ารักษาพยาบาลในการดูแลรักษาผู้ป่วยที่เกิดโรคจากการสูบบุหรี่ เป็นจำนวนมาก แต่ไม่เท่ากับคำพูดคนไข้ที่บอกหมอว่า “ถ้าลุงย้อนเวลากลับไปได้ลุงจะไม่สูบบุหรี่ ลุงไม่อยากต้องเข้าออกโรงพยาบาลและห้องไอซียูแบบนี้ครับหมอ ปีนี้ 4 รอบแล้ว” และคนไข้หมออีกหลายคนที่ไม่เลิกสูบบุหรี่ วันนี้ก็เสียชีวิตไปแล้ว
สิ่งที่เขียนนี้ ได้จากประสบการณ์ที่รักษาผู้ป่วยให้เลิกสูบบุหรี่ และเป็นผู้ป่วยที่มีตั้งแต่ง่ายจนยาก ขอให้ท่านเชื่อมั่นว่า ท่านที่ตั้งใจจริงที่จะเลิกสูบบุหรี่สามารถเลิกได้สำเร็จทุกคน ขอให้ปฏิบัติตามหลักการง่ายๆดังนี้ครับ
1. กำหนดความตั้งใจจริงที่จะเลิกสูบบุหรี่ จนท่านมั่นใจว่าท่านต้องการเลิกแน่แล้ว มีความตั้งใจจริง เห็นโทษภัยของบุหรี่ อยากเป็นผู้ชนะ ไม่อยากตกเป็นทาสของบุหรี่อีก เคล็ดลับสำคัญคือ “เราต้องเลิกได้ สู้เพื่อคนที่เรารัก”
2. หาวันที่เป็นช่วงไม่เครียด และเป็นโอกาสสำคัญ เช่น วันสำคัญ วันเกิดลูก (ข้อนี้อาจไม่จำเป็น ถ้าท่านคิดว่า ท่านพร้อมแล้วสำหรับการเป็นผู้ชนะ สู้ เพื่อคนที่เรารัก) คุณควรบอกให้คนใกล้ชิดได้ทราบถึงความตั้งใจที่จะเลิกสูบบุหรี่ เพราะกำลังใจจากคนรอบข้างจะช่วยให้คุณมีความพยายามที่จะเลิกสูบบุหรี่ให้ได้ เพื่อคนที่คุณรัก ถ้าท่านได้อ่านบทความนี้ ขอเพียงเป็นวันที่ท่านมีความคิดอีกครั้งที่จะเลิกสูบบุหรี่ หมอก็ดีใจแล้วครับ แค่นี้ก็สำเร็จมากๆแล้ว
3. เตรียมลูกอม และน้ำเย็น ถ้ากลัวอ้วน หรือเป็นเบาหวาน ให้ใช้ลูกอมชนิด ปราศจากน้ำตาล (sugar-free) ครับ
4. เมื่อถึงวันลงมือ ขอให้คุณตื่นนอนด้วยความสดชื่น บอกกับตัวเองว่าคุณกำลังทำสิ่งที่ดีที่สุดให้กับตัวเองและคนใกล้ชิด เมื่ออยากสูบบุหรี่ก็ขอให้คุณทบทวนถึงเหตุผลที่ทำให้คุณตัดสินใจเลิกสูบ บุหรี่ ปรับเปลี่ยนอิริยาบถ ล้างหน้า ดื่มน้ำ อยู่ใกล้ชิดกับคนที่ไม่สูบบุหรี่หรือเล่นกับลูกให้มากขึ้น ก็จะช่วยให้คุณผ่านพ้นความอยากสูบบุหรี่ได้ง่ายขึ้น ทิ้งบุหรี่และอุปกรณ์ทั้งหมด และเลิกทันที กำหนดจิตใจที่แน่วแน่ว่า ชีวิตนี้จะไม่กลับมาสูบบุหรี่อีกแม้แต่มวนเดียว (หมอพบคนไข้ ที่คิดว่าสูบอีกมวนไม่เป็นไร ไม่น่าจะติด และก็กลับมาติดบุหรี่อีกเป็นจำนวนมาก ดังนั้น การเลิกสูบบุหรี่ได้สำเร็จ คือ การไม่กลับไปสูบอีก แม้แต่คำเดียว)
5. ท่านต้องอดทนให้พ้น 2 วัน (48 ชั่วโมง นับจากบุหรี่มวนสุดท้าย) ความทรมานทางร่างกายจะหมดไป บางคนอาจไม่ทรมานเลย บางคนหงุดหงิด ปวดตามร่างกาย
6. หากท่านอยากบุหรี่ ให้อมลูกอม ดื่มน้ำเย็น ล้างหน้า หายใจเข้าลึกๆออกยาวๆ นับ 1 หายใจเข้าลึกๆออกยาวๆ นับ 2 หายใจเข้าลึกๆออกยาวๆ นับ 3 ....ทำไปเรื่อยๆ จนถึงอย่างน้อย 10
7. หมอพบประสบการณ์ว่า คนไข้เมื่อเจอเรื่องเครียด จะคิดถึงบุหรี่และกลับไปสูบบุหรี่อีกง่ายมาก ดังนั้น ต้องระลึกเสมอว่า เรามาไกลแล้ว เราต้องไม่สูบบุหรี่อีกตลอดชีวิต เมื่อเจอเรื่องเครียดและอยากบุหรี่ให้ทำตามข้อ 6 ให้หยุดพักสมองสักครู่ คลายความเครียดด้วยการพูดคุยกับคนอื่นๆ หรือหาหนังสือสนุกๆ คลายเครียดไว้อ่านบ้างก็ได้ ทำกิจกรรมมากๆ คลายเครียด ลืมความอยากบุหรี่ได้ดีครับ พึงระลึกไว้เสมอว่ามีคนไม่สูบบุหรี่อีกมากที่ คลายความเครียดได้โดยไม่ต้องสูบบุหรี่
8. คุณควรจัดเวลาออกกำลังกายบ้าง อย่างน้อยวันละ 15 - 20 นาที เพราะนอกจากจะเป็นการควบคุมน้ำหนักที่อาจเพิ่มขึ้นแล้ว ยังทำให้สมองปลอดโปร่ง เพิ่มประสิทธิภาพในการทำงานของหัวใจและปอด ถ้าไม่มีเวลาก็ควรหลีกเลี่ยงการใช้เครื่องทุ่นแรงต่างๆ เช่น กดลิฟท์ให้ต่ำกว่าชั้นที่ต้องการ 1 ชั้น เพื่อที่คุณจะได้เดินออกกำลังกายบ้าง หรือควรใช้จักรยานในการเดินทางใกล้ๆ
9. หากคุณพ่ายแพ้กลับไปสูบบุหรี่ หมอขอเป็นกำลังใจ อย่าท้อที่จะเริ่มใหม่ คุณจะต้องเลิกได้สำเร็จ ถ้าจิตใจคุณยังมีความต้องการที่จะเลิกสูบบุหรี่ เพื่อให้คุณมีแนวทางในการเลิกสูบบุหรี่ คุณอาจโทรศัพท์เพื่อขอคำแนะนำในการเลิกสูบบุหรี่ได้ที่ ควิทไลน์ หมายเลข 1600 หรือขอคำปรึกษาจากคนที่คุณรู้จักที่สามารถเลิกสูบบุหรี่ได้สำเร็จ “หากท่านสามารถเลิกสูบบุหรี่ได้ ขอให้เป็นกำลังใจช่วยเหลือคนอื่นให้เลิกสูบบุหรี่ต่อไป”
บทความนี้หมอเขียนขึ้น “เพื่อสุขภาพที่ดีของคนไทย” หากท่านได้ประโยชน์จากบทความนี้ ขอให้ท่านช่วยละเว้นการทำความชั่ว ทำแต่ความดี รักษาจิตใจให้บริสุทธิ์ผ่องใสเสียสละเพื่อในหลวง เพื่อให้สังคมไทยมีสุขภาพดีขึ้น........
นาย แพทย์รุ่งเรือง กิจผาติ
ประธานมูลนิธิสุขภาพตามหลักเศรษฐกิจพอเพียง
www.oknation.net/blog/thainht